Kan een recept auteursrechtelijke bescherming genieten? Dat is een (lastige) vraag die teruggaat tot de kern van het auteursrecht.
Wat beschermt het auteursrecht?
Het auteursrecht beschermt werken van letterkunde, wetenschap en kunst. Artikel 10 geeft een reeks voorbeelden van ‘werken’ en voor recepten is vooral lid 1 sub 1 interessant. Dat beschermt; boeken, brochures, nieuwsbladen, tijdschriften en andere geschriften.
Uit de jurisprudentie volgt dat er wel sprake moet zijn van enige creativiteit bij de maker van een werk. (Een uitzondering hierop vormde de in 2014 afgeschafte geschriftenbescherming die ook niet-creatieve geschriften beschermde tegen letterlijke kopieën). In 1991 gaf de Hoge Raad als vereiste voor een werk dat het “een eigen, oorspronkelijk karakter heeft en het persoonlijk stempel van de maker draagt”. Ingewijden korten dit af tot EOK & PS. In 2008 heeft de Hoge Raad verduidelijkt dat onder EOK wordt verstaan dat het werk niet ontleend is aan een ander werk (art. 13). PS “betekent dat sprake moet zijn van een vorm die het resultaat is van scheppende menselijke arbeid en dus van creatieve keuzes, en die aldus voortbrengsel is van de menselijke geest.”
Op het eerste gezicht lijkt er dus weinig in de weg te staan aan auteursrechtelijke bescherming op een nieuw en creatief recept. Na enig rondneuzen lijkt zich echter toch een argument tegen auteursrechtelijke bescherming te worden gevoerd in de literatuur. Een recept zou slechts een niet-creatieve beschrijving zijn van een (eventueel) creatief gerecht. Nou moet ik toegeven dat een regel als “1 eetlepel zout” inderdaad niet erg creatief overkomt. Echter, als men te midden van een standaard appeltaart-recept de zin opneemt “1 eetlepel mosterd”, dan lijkt mij toch een creatieve tekst ontstaan. Wellicht is de afwijzing gebaseerd op de redenering dat het geheel van de tekst alsnog te weinig creatief overkomt.
Indien een recept als een niet-creatief geschrift moeten worden aangemerkt, Hier moet even opgemerkt worden dat niet-persoonlijke geschriften tot 2014 beschermd werden tegen letterlijke 1-op-1 kopieën. Deze geschriftbescherming is echter geschrapt.)
Een ander argument tegen auteursrechtelijke bescherming lijkt te zijn dat recepten in aanmerking kunnen komen voor octrooirechtelijke bescherming. Het wordt dan aan het octrooirecht overgelaten of er al dan niet bescherming wordt geboden. Het auteursrecht dient zich dan volledig afzijdig te houden, dus ook wanneer er geen octrooirechtelijke bescherming (meer) wordt geboden.