In het kort:
Burgers, winkelpersoneel én beveiligers mogen zonder toestemming van de klant nóóit diens tas controleren. Dit geldt ongeacht of
– er bij de ingang/kassa een tassencontrole wordt aangekondigd.
– u door voornoemde personen bent aangehouden (burgerarrest).

Dit artikel is als volgt opgebouwd:
– personeel wil uw tas controleren als steekproef
– “maar er hangt een bord bij de ingang/kassa over tassencontrole”
– personeel wil uw tas controleren nadat ze u hebben aangehouden wegens diefstal
– “diefstal kan niet als ik de kassa nog niet voorbij ben / de winkel nog niet uit ben”

Tassencontrole als steekproef

Dit geval betreft de situatie dat men vraagt uw tas te controleren. Dit gebeurt meestal bij de kassa. Er bestaat geen redelijke verdenking dat u daadwerkelijk wat gestolen heeft. Men vraagt het ‘omdat er zoveel gestolen wordt’. Zonder uw toestemming mag de winkelier of het (beveiligings)personeel niet uw tas controlen. Een onderzoek aan uw kleding of lichaam zonder uw toestemming is volstrekt uit den boze.

Bord bij de ingang of kassa

Veel winkels kondigen bij de ingang een tassencontrole aan. Door de winkel te betreden gaat u daarmee stilzwijgend akkoord en bent u een overeenkomst aangegaan. Indien de winkelier of het (beveiligings)personeel vervolgens deze tassencontrole wil uitvoeren mag u dit weigeren. Men mag dan niet zonder uw toestemming uw tas openen. Wel pleegt u wanprestatie jegens de winkel(ier) waardoor u een winkelverbod kan worden opgelegd. Met u zijn immers geen afspraken te maken.

Wanneer er bij de ingang geen tassencontrole wordt aangekondigd, maar pas bij de kassa, mag u dit weigeren.

Tassencontrole na aanhouding

Dit geval betreft de situatie dat men u verdenkt van diefstal. Iemand heeft bijvoorbeeld gezien dat u wat in uw tas gestopt heeft. In dit geval wordt u meestal door het personeel aangehouden. Ook in dit geval mag de winkelier of het (beveiligings)personeel niet zonder uw toestemming uw tas controleren. Men mag enkel uw tas in beslag nemen om af te geven aan de politie (art. 95 Sv).

Voor een aanhouding is een redelijk vermoeden van schuld vereist (art. 27 Sv). Iemand moet bijvoorbeeld echt gezien hebben dat u wat in uw tas gestopt heeft. Het enkele niet meewerken aan een steeksproefsgewijze tassencontrole is absoluut onvoldoende om iemand aan te houden en/of een tas in beslag te nemen. Ook de politie mag in dit geval uw tas niet controleren.

Onderzoek aan uw kleding of lichaam door een winkelier of (beveilings)personeel is volstrekt uit den boze (art. 56 Sv).

Voornoemde aanhouding mag alleen bij ontdekking op heterdaad. Men mag u dus niet aanhouden voor een diefstal die u gisteren heeft gepleegd.